Opera i Filharmonia Podlaska zaprasza w piątek 24 marca o godz. 19.00 na premierę „Cyganerii” Giacoma Pucciniego w reżyserii Marii Sartovej i pod kierownictwem muzycznym Pawła Kotli. Jedno z najpiękniejszych dzieł w historii muzyki operowej w spektakularnej obsadzie i oprawie scenograficznej gościć będzie na deskach podlaskiej opery w marcu i kwietniu.
– Niewiele jest dzieł, które magnetyzują publiczność z taką siłą, jak „Cyganeria” Giacoma Pucciniego – mówi Damian Tanajewski, dyrektor Opery i Filharmonii Podlaskiej. – Jedna z najczęściej granych oper na świecie od samego początku budziła żywe emocje, wywołując na twarzach widzów łzy wzruszenia. Sam Puccini, gdy zagrał na fortepianie ostatnie akordy śmierci Mimi, był tak głęboko poruszony, jakby stracił najbliższą mu istotę. Na tym właśnie polega fenomen „Cyganerii” – w muzyce kompozytor przekazał prawdę uczuć, która niezależnie od czasów i zmieniających się realiów świata, identyfikuje słuchacza z bohaterami dzieła. W realizacji Opery i Filharmonii Podlaskiej akcja „Cyganerii” zostanie przeniesiona w lata 30. XX wieku. Jest to okres największego rozkwitu sztuki współczesnej. Spektakl, zrealizowany przez Marię Sartovą, pod kierownictwem muzycznym Pawła Kotli, pomimo przesunięcia akcji, pozostaje wierny librettu, które odtwarza ponadczasowe psychologiczne reakcje ludzkie w obliczu miłości i śmierci. Bezpośrednią inspiracją dla scenografii, autorstwa Mariusza Napierały, stała się artystyczna pracownia La Ruche, gdzie tworzyli swoje dzieła najwybitniejsi malarze XX wieku. Na szczególną uwagę zasługują również zaproszeni do współpracy wykonawcy – to wielkie osobowości polskiej sceny operowej, soliści prezentujący najwyższy kunszt sztuki wokalnej.
Przenieśmy się więc w świat paryskiej bohemy z początku XX wieku do skromnej mansardy na poddaszu w Dzielnicy Łacińskiej nieopodal gwarnej kawiarni Momus. Podziwiajmy młodość, namiętność, wielką miłość i doskonałą muzykę Pucciniego.
CYGANERIA
LA BOHÉME
GIACOMO PUCCINI
OPERA W CZTERECH AKTACH
Libretto Luigi Illica i Giuseppe Giacosa
na podstawie „Scen z życia cyganerii” Henri Murgera
Prapremiera: 01/02/1896, Teatro Regio, Turyn
Premiera polska: 1898, Warszawa
Premiera inscenizacji w Operze i Filharmonii Podlaskiej: 24.03.2017
Kierownictwo muzyczne Paweł Kotla
Reżyseria Maria Sartova
Scenografia Mariusz Napierała
Kostiumy Agata Uchman
Choreografia Jarosław Staniek
Reżyseria świateł Maciej Igielski
Kierownik chóru Violetta Bielecka
Kierownik chóru dziecięcego Ewa Barbara Rafałko
Współpraca muzyczna / II dyrygent Grzegorz Berniak
Współpraca choreograficzna Katarzyna Zielonka
Asystent reżysera Justyna Schabowska
Pianista-korepetytor / Opieka wokalna Tetyana Dranchuk
Producent Damian Tanajewski oraz Opera i Filharmonia Podlaska
Przekład polski libretta Maria Sartova
Autor plakatu Tomasz Bogusławski
Spektakl wykonywany jest w języku włoskim z polskimi napisami
Czas trwania 3 godz., w tym 2 przerwy po 25 min
Obsada
Rodolfo
Rafał Bartmiński | Andrzej Lampert
Mimì
Iwona Sobotka | Marcelina Beucher
Marcello
Szymon Komasa | Tomasz Rak
Musetta
Ewa Vesin | Ewa Majcherczyk
Colline
Remigiusz Łukomski | Wojtek Gierlach
Schaunard
Arkadiusz Anyszka | Patryk Rymanowski
Parpignol
Paweł Cichoński | Wojciech Ziółkowski
Alcindoro
Piotr Nowacki | Bogdan Kordy
Benoît
Grzegorz Szostak | Krzysztof Szyfman
Celnik
Dominik Kujawa | Krzysztof Szyfman
Sierżant
Bartłomiej Łochnicki | Bogdan Kordy
Chór i Orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej
Chór Dziecięcy Opery i Filharmonii Podlaskiej
– Cyganeria, to sposób beztroskiego życia w biedzie, z dnia na dzień, w poszukiwaniu artystycznych ideałów – mówi Maria Sartova. – W XXI wieku mieszczańska bohema pojawiła się w zdeformowanej formie, wśród młodych, majętnych ludzi, żyjących bez problemów finansowych. We Francji nazywają ich Bobo. Niemniej istnieją jeszcze i dzisiaj młodzi artyści, potomkowie prawdziwej bohemy, dla których życie bez ich sztuki nie miałoby żadnego sensu. Hasło Murgera „La jeunesse n’a qu’un temps” (Młodość ma tylko jedną chwilę) jest zawsze aktualne. Cyganeria Pucciniego ma zupełnie nową formę, tak w libretcie, jak i w muzyce. Narracja przybiera formę wysublimowanej mozaiki recitatiwów, czyli fragmentów mówionych. Całość dzieli się na dwie części : pierwszą – komiczną i błyskotliwą, drugą – liryczną, prawie patetyczną. Libretto „Cyganerii” jest uniwersalne: marzenia młodych artystów, dążenie do wolności, miłości, choroba, śmierć są stałym i zawsze aktualnym scenariuszem, również w dzisiejszej rzeczywistości. Przybliżenie czasowe tematu (lata 30-ste XX wieku) pozwoli na odpatetycznienie akcji, nie tracąc nic z emocjonalności dzieła. Mekką artystów-emigrantów w Paryżu lat 30. XX stał się „La Ruche”, budynek powystawowy, w którym tętniło życie artystyczne nieformalnej grupy, zwanej École de Paris. „La Ruche”, czyli po polsku „pszczeli ul”, był miejscem niezwykle ciekawym, w którym pracowali między innymi Chagall, Sutin, czy Zadkin. Tam właśnie, bez światła, ogrzewania, pracowali artyści dzieląc się każdym zarobionym groszem. Mój wybór związany z tym miejscem był dla mnie czymś naturalnie oczywistym. Paryż jest przesiąknięty historią, szczególnie historią Sztuki.
Maria Sartova ukończyła Akademię Muzyczną im. F. Chopina w Warszawie, była jedną z ostatnich uczennic prof. A. Sari. Kontynuowała studia wokalne w Paryżu, Mediolanie i w Aachen. Po debiucie w Operze Wrocławskiej i w Teatrze Wielkim w Warszawie, karierę wokalną związała ze scenami europejskimi, śpiewając główne partie we Francji, Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Dla Radia France dokonała licznych nagrań muzyki kameralnej i operowej z towarzyszeniem Orchestre National i Orchestre Philharmonique. Spotkanie i współpraca z B. Horowiczem, uczniem L. Schillera, wybitnym reżyserem operowym, stała się początkiem zmian w jej życiu artystycznym. Od 2002 r. współpracuje jako reżyser z teatrami operowymi, realizując m.in. spektakle: „Poławiacze pereł” G. Bizeta i „Normę” V. Belliniego w Teatrze Wielkim im. S. Moniuszki w Poznaniu (2002), „Bal maskowy” G. Verdiego w Operze na Zamku w Szczecinie (nominacja do Złotej Maski, 2002), „42 ulica” H. Warrena w Gliwickim Teatrze Muzycznym (2005, Złota Maska za najlepszy spektakl teatralny roku), „Wolny strzelec” C.M. von Webera w Teatrze Wielkim w Poznaniu (2006), „Ragtime” S. Flaherty’ego w Gliwickim Teatrze Muzycznym (2007, wyróżnienie za pracę zespołową i inscenizację podczas II Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Muzycznych w Gdyni), „Sceny z życia cyganerii” – spektakl muzyczny w Audytorium w Créteil (2011), „Siedem grzechów głównych” K. Weilla w Audytorium w Créteil (2013), „Hello, Dolly!” J. Hermana w Teatrze Muzycznym w Poznaniu (2014), „Don Giovanni” W.A. Mozarta w Teatrze Wielkim w Łodzi (2016) czy „Złote runo” A. Tansmana w Teatrze Wielkim w Łodzi (prawykonanie światowe, 2016).
Paweł Kotla to absolwent dyrygentury Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina (R. Dudek, B. Madey), muzykologii Uniwersytetu w Oksfordzie (A. Parrott) i kursów mistrzowskich w Wiedniu, Sienie, Innsbrucku oraz u legendarnego prof. J. Panuli. Od 1997 r. mieszka w Londynie, gdzie był m.in. dyrygentem London Symphony Orchestra. Twórca i pierwszy szef artystyczny I, CULTURE Orchestra, oficjalnej orkiestry polskiej prezydencji w Unii Europejskiej. Asystent światowej klasy dyrygentów (Sir C. Davis, V. Gergiev, Sir S. Rattle, Sir N. Marriner, Y. Temirkanov). W latach 1996–1998 dyrektor artystyczny Oxford University Philharmonia, 1997–1998 dyrygent przy słynnym Wydziale Operowym Guildhall School of Music and Drama w Londynie. W 2008 roku jako jedyny dotąd polski dyrygent wystąpił z Młodzieżową Orkiestrą Unii Europejskiej (EUYO) w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, otwierając uroczystości obchodów jego 50-lecia. Dyrygował niemal wszystkimi polskimi filharmoniami, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Filharmonią Narodową, Polską Orkiestrą Radiową, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Operą na Zamku w Szczecinie, Warszawską Operą Kameralną, Orquestra Sinfônica Municipal de São Paulo, Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo, Filharmonią Petersburską, Drottningholms Barockensemble, City of Birmingham Symphony Orchestra, Narodową Orkiestrą Ukrainy, Państwową Filharmonią Białorusi, Narodową Orkiestrą Kameralną Gruzji, London Mozart Players. Koncertował m.in. w Ópera São Paulo, Opera Monte-Carlo, Filharmonii Narodowej, Operze Narodowej Ukrainy, Berwaldhallen w Sztokholmie, Filharmonii Berlińskiej, Operze Królewskiej w Madrycie, Filharmonii Petersburskiej, Konserwatorium Królewskim w Brukseli, Barbican Centre, Royal Albert Hall i Royal Festival Hall w Londynie. Jego nagrania transmitowały stacje radiowe w Szwecji, Słowenii, Belgii, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii. W 2007 roku wygrał konkurs Fundacji Murray-Smith Laird i został zaproszony do współpracy z London Symphony Orchestra w ramach prestiżowego programu Sir C. Davisa. Juror Konkursu Młodych Dyrygentów im. W. Lutosławskiego i konkursu Młody Muzyk Roku Eurowizji. W 2016 roku otrzymał Złotą Odznakę Gryfa Zachodniopomorskiego. Od 2016 roku kierownik artystyczny i pierwszy dyrygent Opery i Filharmonii Podlaskiej.
Fot. M. Heller (zdjęcia z próby „Cyganerii” G. Pucciniego w OiFP)
